طراحی نظام داوری در بازار برق


 عنوان پروژه: طراحی نظام داوری در بازار برق
تاریخ شروع: 1388
تاریخ پایان: 1389
کارفرما: شركت مدیریت شبكه برق ایران
کارفرمای اصلی: شركت مدیریت شبكه برق ایران
محل اجرا: ایران - تهران
شرح خدمات:
بررسی تجارب بازارهای برق كشورهای مختلف در زمینه‌ مدیریت و حل‌اختلاف میان بازیگران بازار، پیشنهاد یك نظام مدیریت حل‌اختلاف در بازار برق ایران، بررسی جایگاه قانونی حل‌اختلاف در نظام قضایی ایران
توضیحات کامل:

 
صنعت برق هم تا قبل از تجدیدساختار و پیدایش بازار رقابتی برق از مناسبات نسبتاً ساده و فاقد پیچیدگی برخوردار بود مضاف بر اینكه به‌دلیل وجود ساختار یكپارچه‌ سلسله‌مراتبی، عموماً پیدایش اختلاف محلی از اعراب نداشت. چرا كه اختلاف، فی‌نفسه در نقاط تعامل بین اشخاص یا نهادها حادث می‌شود حال آن‌كه در آن ساختار، نقطه تعامل تنها محدود به تحویل برق به مشتری بود و فرآیند تولید تا توزیع برق توسط یك نهاد انجام می‌گرفت. مقایسه نقاط تعامل حال حاضر صنعت برق كه در بردارنده‌ بازارهای رقابتی برق است با وضعیت آن در قبل از تجدیدساختار، خود گواهی است بر افزایش چشمگیر سطح تعاملات كه از پیچیدگی‌های درخور تأملی هم برخوردارند. تعمق در ساختار فعلی صنعت برق مؤید این مطلب است كه دگرگون شدن ساختار و ظهور و بروز بازیگران مختلف و بعضاً جدید در فرآیند تولید، انتقال و توزیع و افزایش سطح پیچیدگی تعاملات بین آن‌ها و نیز تغییر بنیادین مناسبات، پیدایش اختلاف‌هایی را سبب شده است كه از نظر ماهیت به كلی با فضای قبل از تجدیدساختار متفاوت‌اند. لازم به توضیح نیست كه موفقیت هر سیستمی درگرو توجه به همه جوانب عملكردی آن سیستم است. اختلاف‌ها و تنازعات انسانی در سیستم‌های پیچیده كه در آن نقش انسان و تعاملات انسانی بسیار مهم و اثرگذار است، می‌تواند كارایی آن سیستم‌ها را با تردید مواجه كند. بازار برق به‌عنوان یك سیستم پیچیده متشكل از سخت‌افزار، نرم‌افزار، اطلاعات، مقررات و تعاملات انسانی از این موضوع مستثنی نیست و برای جلوگیری از اثر منفی اختلاف‌های بین بازیگران بازار بر عملكرد بازار باید برای حل و فصل مسالمت‌آمیز اختلاف‌ها بین بازیگران تدابیر و تمهیدات مناسبی اندیشه شود. نگاهی به بازارهای برق رقابتی موجود حاكی از آن است كه متولیان آن بازارها با بكارگیری دست‌آوردهای نوین علم حقوق در زمینه‌ روش‌های حل اختلاف مسالمت‌آمیز، در مقابل رسیدگی قضایی یا رجوع به محاكم قضایی به حل و فصل توافقی اختلاف‌ها مبادرت ورزیده‌اند. از این‌رو، پیاده‌سازی سازوكاری نظام‌مند و مبتنی بر انصاف و عدالت برای رفع و رجوع اختلاف‌ها میان بازیگران بازار از ضرورت‌های كاهش اثر تخریبی اختلاف‌ها در عملكرد كلی بازار برق است.  این بررسی جایگاه نظام حل اختلاف در بازارهای برق مختلف و نیز سایر اركان حل اختلاف در این بازارها، الگویی برای حل و فصل اختلاف در بازار برق ایران پیشنهاد داده است.